Mezarı Napoli’de gösterilen sirenlerden biridir. Efsaneye göre; kız kardeşleriyle kendinidenize attıktan sonra dalgalar cesedini Napoli sahillerine sürükledi ve bunun için Napoli’de adına bir anıt dikiliştir. Bir diğer efsane Parthenope aslen Phrygia’lı bir genç kızdı ve Metokhos’a aşık oldu ancak bekaret yemini ettiği için onun uğruna bunu bozmayı içine sindiremiyordu ve bu tutkusundan dolayı kendini cezalandırarak saçlarını kesti ve kendini gönüllü olarak Campania’ya sürgün etti. Burada kendini Dionysos’a adadı ve buna kızan Aphroditha O’nu kuş vücutlu kadın başlı deniz ifriti olan Siren’e dönüştürdü.

MOZAİĞİN GETİRİLİŞ ÖYKÜSÜ 

Gaziantep Arkeoloji Müzesi ve Avustralya Üniversitesi`nden Prof. Dr. David Kennedy tarafından 1993 yılında Belkıs Zeugma antik kentinde yapılan kurtarma kazısı sırasında, Kelekağzı mevkiinin doğusundaki tepede ulaşılan ilk Roma villasının taban mozaik döşemesinin bir bölümünün kaçakçılar tarafından kaçırıldığı belirlendi. Mozaiğin, sökülen kısmına (?) işareti konularak sergilenen bölümündeki harflerden yola çıkılarak yapılan inceleme sonrası, yurtdışına götürülen resimlerin, ölümsüz 2 aşık Partenope ile Metiox`a ait olduğu anlaşıldı. Yöre sakinlerinin ifadelerine göre, mozaik tabanının bordür içindeki 2 figüre ait torso kısımların, 1964 yılında çalındığı ortaya çıkarıldı.

KANADALI ARKEOLOGUN DUYARLILIĞI

Mozaiğin kaçırılan bölümünün nerede olduğu araştırılırken, hiç beklenmedik bir yerden gelen bilgi, dikkatleri ABD`nin Houston kentindeki Rice Üniversitesi Menil Collection`a çekti. Menil Collection`da sergilenen 2 mozaik parçasının Türkiye menşeli olabileceğini düşünen Kanadalı mozaik uzmanı Sheila Campbell, fotoğrafını çekerek Kültür Bakanlığı`na gönderdi ve Partenope ve Metiox`un yıllar süren ayrılığını sona erdirecek süreci başlattı. Campbell`in gönderdiği fotoğrafları inceleyen Gaziantep Müzesi uzmanları, Menil Collection`da sergilenen mozaiklerin, Belkıs Zeugma`dan kaçırılan mozaikler olduğunu saptadı ve durumu Bakanlığa bildirdi. Bu konuda hazırlanan ve bilimsel verilerden oluşan dosyayı, zamanın Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürü Prof. Dr. Engin Özgen tarafından götürüldüğü ABD`de, Menil Collection Bilim Direktörü Bernard Davezac inceledi. 1997`de Gaziantep`e gelen ve müzedeki parça ile getirdiği fotoğrafları karşılaştıran Davezac, kendilerindeki mozaiğin, Belkıs Zeugma mozaiğinin parçası olduğunu kabul etti. Menil Collection Müdürü Paul Wınker ve Davezac`ın, mozaiğin verilmesi için, ``sizdeki parçayı bize verin, birleştirip restore edelim, bir süre sergiledikten sonra bütünüyle iade edelim`` önerisi Türkiye tarafından kabul edilmedi ve dönüş süreci başladı.

DÖNÜŞ 

Belkıs Zeugma`dan kaçırılan mozaik, Houston`a giden Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü arkeologlarından Esra Akça tarafından teslim alınarak, 19 Haziran`da Türkiye`ye getirildi. Gaziantep`e 2 sandık içerisinde getirilen mozaikler, toprağına, müzede bulunan parçasına kavuştu. Bir aşk hikayesinin 2 kahramanı olan Partenope ve Metiox, uzun yıllar sonra da olsa, hayat alanlarına döndüler. Arkeoloji çevreleri, Kanadalı mozaik uzmanı Sheila Campbell ve Menil Collection yöneticilerinin tutumunu, ``akademik dürüstlük, disiplin ve meslek etiği`` açısından, örnek gösterilecek ve takdir edilecek bir hareket olarak değerlendiriyorlar. Bu arada, ABD`den getirilen mozaiklerin canlı renkleri ve temizliği, restorasyonun kalitesi ve tekniği açısından Türkiye`de kalan bölümünden belirgin farklılık göstermesi, dikkatleri çekiyor.