Bir diğer nesli tükenmekte olan ve gece hayvanı olarak tanınan, aslında çöllerde yaşayan ‘Arap Tavşanı’ olarak da bilinen Allactaga Williamsi bu bölgeye özgü canlılar arasında yer almaktadır.

Ayrıca; Yörede, Nevsehir boz yilani, kaplumbaga,şahin,tilki,tavşan, kartal, puhu ve baykus gibi hayvanlar da yogun olarak bulunmaktadirlar. Son yillarda, güneyden Toros daglari tarafindan gelen yaban domuzlari da Ürgüp-Kayseri arasindaki alanda küçük koloniler olusturmaya baslamislardir. Il sinirlari içindeki Gökçetoprak baraj alaninda balikçil, turna gibi degisik göçmen kus türleri, sürdürdükleri periyodik hayatla önemli bir zenginlik olusturmaktadirlar. Ayrica, Kizilirmak'ta ve ildeki diger baraj ve göletlerdeki sazan, yayin, levrek, çapak gibi baliklar büyük bir popülasyona sahip olup, balik avciligi için uygun bir ortam yaratmaktadır.

Nevşehir'in bilinen en eski yerleşim yeri kalkerli bir yapıya sahip olan Gülşehir Civelek Mağarası'dır. Nevşehir Müzesi ve İtalyan mağara bilimcileri ile birlikte yapılan çalışmalarda mağara tabanında, özellikle göçen kaya parçaları arasında ve galerilerde Kalkolitik Döneme (M.Ö. 5000-3000) ait, elde şekillendirilmiş tek kulplu fincanlar, çeşitli boylarda çömlekler, dokumacılıkta kullanılan ağırşaklar, taştan ve kemikten aletler ele geçmiştir. Gülşehir tanıtımına en azından buradaki yerleşimler ve tarihsel sürece ışık tutması, ziyarete açılıp tanıtılması konusunda değer taşımaktadır.

Ayrıca mağaranın çevresinde yapılan yüzey araştırmalarında da obsidiyenden ve sileksten yapılmış aletler bulunmuştur. Mağara koruma altına alındığından ziyarete kapalıdır.

Şemsettin Sami 1888-1900 yıllarında yazdığı Kamus- ül Alam adlı tarih ve coğrafya ile ilgili eserinde Ürgüp'te 70 cami, 5 kilise ve 11 kütüphane olduğunu belirtir

Avanos- Ürgüp yakınlarındaki ünlü Çeç Tümülüsü 32 metrelik yüksekliği ile Gordion , Nemrut , Karakuş gibi Anadolu'nun en büyük kral mezarlarından biridir. Tepenin rakımı 1112 metre ve Kızılırmak seviyesinden yüksekliği ise 185 metredir. Henüz açılmadığı için hakkında çok bilgi olmamakla beraber Çeç Tümülüsü, Kommagene Krallığındakilerle benzerlik göstermekte. Tümülüsleriyle ünlü olan Lidya ve Frigya medeniyetlerine ait olmadıkları görüşü genel kabul görmektedir.

Gülşehir – Gökçetoprak Köyünde yer alan Zeus Sunağı Kapadokya Bölgesi'nde yer alan tek sunaktır. Kapadokya bölgesinin binlerce yıllık tarihi içinde bilinen ilk ve tek heykeli…Dev bir kaya parçasının şekillendirilmesi ile oluşturulmuş Zeus Kabartma Heykeli, 2400 yıllık geçmişine rağmen çok iyi durumda…

Aslında sunak olarak kullanılan kabartma, Gökçetoprak Köyü'nün tepe noktasında bulunuyor. Üst kısmında su kanalları ve adak yeri olan sunağa merdivenle çıkılabiliyor. Yuvarlak bir niş içinde bulunan sunakta, oturur durumda tasvir edilen Zeus’un bir eli doğuyu, diğer eli toprağı gösteriyor.

Yeraltı şehirleri hakkında en eski yazılı kaynak Xenophon 'un Anabasis adlı kitaptır.

Şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin , dünyada ilk defa Bizanslılar döneminde Nevşehir’de yaşamış olan Doktor Aretius tarafından isimlendirilmiştir.